Policitemia është rritja e numrit te qelizave të kuqe të gjakut në gjak. Ka dy lloje:
- policitemia primare, e lidhur drejtpërdrejt me defekte në prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut
- Policitemia dytësore, e cila varet nga faktorë të tjerë ose probleme shëndetësore që ndikojnë në prodhimin e rruazave të kuqe të gjakut
Policitemitë primare përfshijnë policiteminë vera, një sëmundje e palcës së kockave që rrit prodhimin e rruazave të kuqe të gjakut dhe policiteminë primare kongjenitale familjare, në të cilën problemi është rritja e ndjeshmërisë ndaj eritropoietinës (hormon i prodhuar kryesisht nga qelizat e specializuara në veshka, vetëm minimalisht nga mëlçia, me funksionin e stimulimit të qelizave burimore të palcës së eshtrave për të prodhuar më shumë qeliza të kuqe të gjakut). Në të dyja rastet besohet se në bazë të sëmundjes janë mutacionet gjenetike.
Policitemia dytësore, megjithatë, në përgjithësi shoqërohet me një rritje të prodhimit të eritropoietinës. Mund të shkaktohet nga kushte që shkaktojnë hipoksi kronike pra mungese oksigjeni (të tilla si emfizema, bronkiti kronik, sëmundjet kronike kardiovaskulare, apnea e gjumit, ndryshimet në qarkullimin e gjakut në veshka, hipertensioni pulmonar, defekte kongjenitale të hemoglobinës ose të jetuarit në lartësi të mëdha) ose prania e tumoreve që prodhojnë eritropoietinë (të tilla si karcinoma hepatoqelizore, karcinoma e qelizave renale, adenokarcinoma dhe tumoret e mitrës).
Përveç kësaj, ndonjëherë edhe kistat beninje renale, hidronefroza dhe një sëmundje e rrallë gjenetike, policitemia Chuvash, mund të çojnë në rritjen e eritropoietinës.
Së fundi, policitemia relative mund të shoqërohet me një ulje të vëllimit të gjakut të shkaktuar nga dehidratimi. Për shembull, mund të shoqërohet me diarre të rëndë, të vjella të rënda ose djersitje të tepërt. E ashtuquajtura policitemia e stresit është gjithashtu për shkak të uljes së vëllimit të plazmës, ndërsa policitemia e duhanpirësit është për shkak të rritjes së hemoglobinës së lidhur me dioksidin e karbonit.
Policitemia mund të zbulohet si një rritje mbi normale e hematokritit, hemoglobinës ose numrit të qelizave të kuqe të gjakut. Simptomat shoqëruese përfshijnë dobësi, lodhje, dhimbje koke, kruajtje, mavijosje, dhimbje të kyçeve ose barkut dhe marramendje.
Permbajtja
Cilat sëmundje mund të shkaktojne policiteminë
Patologjitë që mund të shoqërohen me policitemi janë si më poshtë:
- Adenokarcinoma
- SPOK
- Karcinoma e qelizave renale
- Kancer i melçise
- Emfizema
- Policitemia primare kongjenitale familjare (dmth e trasheguar)
- Policitemia Vera
- Kanceri i mitrës
Ju lutemi mbani mend se kjo nuk është një listë shteruese dhe se do të ishte gjithmonë më mirë të konsultoheni me mjekun tuaj nëse simptomat vazhdojnë.
Cilat janë trajtimet e policitemise
Ilaçi më i mirë për policiteminë varet nga shkaku i saj. Policitemitë primare zakonisht kërkojnë flebotomi ( gjakderdhje ). Nuk mund të përjashtohet që mund të ketë nevojë të merren medikamente, për shembull për të zvogëluar rrezikun e formimit të mpiksjes së gjakut. Në rastin e policitemisë dytësore, trajtimi duhet të synohet në trajtimin e gjendjes themelore.
Kur duhet të kontaktoni mjekun
Në rastin e policitemisë, është mirë që t’i nënshtroheni kontrolleve të rregullta dhe të kontaktoni një mjek nëse keni gjakderdhje, vështirësi të rënda në frymëmarrje ose simptoma që sugjerojnë një goditje në tru, si vështirësi në të folur dhe dobësi në njërën anë të trupit.
Komentet